Art-Kalendarz: 13 marca - gigant architektury, który zrobił Krzyż Żelazny. Karl Friedrich Schinkel

K.F. Schinkel, pałac myśliwski w Antoninie k. Ostrowa Wielkopolskiego

Dzisiaj 13 marca.

Rzadko piszę o architektach, ale dzisiaj urodziny prawdziwego giganta architektury światowej Karla Friedricha Schinkla. Pewnie nie każdy z Was wie, ale gdzie się nie ruszycie w Polsce, wędrując po terenach dawnego zaboru pruskiego (który istniał do 1918 roku), traficie na budowle Schinkla. Wystarczy wspomnieć o pałacu w Antoninie k. Ostrowa Wielkopolskiego czy zamku w Kórniku pod Poznaniem.

A jak nie traficie na "oryginalnego Schinkla", to zobaczycie powielane w tysiącach projektów przygotowanych w pracowni Mistrza, obiekty zbudowane przez pracujących dla niego innych architektów. Cały ten neogotyk, znany nam z północnej, zachodniej i południowo-zachodniej Polski gdzieś w tle ma nazwisko Schinkel. Nie mówię już o "zasadniczych" Prusach (dziś - nadal -Niemcy), czyli dzisiejszej Brandeburgii, a także Pomorzu Przednim czy Łużycach.

Temu żyjącemu na przełomie XVIII i XIX wieku niemieckiemu twórcy, zawdzięczamy najwspanialsze budowle reprezentacyjne, pałace i kościoły pruskiego imperium. Nic dziwnego, że wokół niego powstała osobna, "schinklowska" szkoła architektoniczna. 

I tu mała ciekawostka - zafascynowany brytyjską rewolucją przemysłową architekt, wprowadził metody "przemysłowe" w swojej pracy. Można powiedzieć, że w jego twórczości tkwił element zastosowany w drugiej połowie XX wieku w... naszych blokowiskach. Krótko mówiąc wymyślił "fabryczną produkcję budynków", np. wzorzec kościoła protestanckiego powielany w całych Prusach.

Zaplanował także pierwszy dom handlowy w Niemczech. Niestety ostatecznie nie doszło do zaplanowanego postawienia go w centrum Berlina. Pewnie się mocno nie zmartwił, bo jako naczelny architekt państwa pruskiego i naczelny urbanista Berlina, i tak przebudował całe centrum miasta. 

A pomyśleć, że zaczynał od malarstwa.... 

PS: Ciekawostka - Schinkel zaprojektował także słynny order Krzyż Żelazny (mający jednak po II wojnie światowej nieciekawe konotacje).

13 marca urodził się Karl Friedrich Schinkel (zm. 9 października 1841)

Art-Kalendarz Mocnej Kultury to codzienna dawka sztuki dla każdego. Nie piszemy rozbudowanych biogramów, bo takie znajdziecie na dziesiątkach stron. Dajemy Wam tylko esencję osobowości twórcy. Jeżeli Was zaciekawimy, pewnie poszukacie więcej  :)

K.F. Schinkel, Konzerthaus na Gendarmenmarkt, Berlin

K.F. Schinkel, Friedrichswerdersche Kirche, Werderscher Markt, Berlin

K.F. Schinkel - zamek w Kórniku k. Poznania

K.F. Schinkel, St. Nikolaikirche, Poczdam, Niemcy

Karl Friedrich Schinkel, Altes Museum, Berlin

Karl Friedrich Schinkel "Średniowieczne miasto nad wodą", ok. 1800

Karl Friedrich Schinkel, "Gotycki kościół nad brzegiem spokojnego morza", 1815

K.F. Schinkel -"Średniowieczne miasto z tęczą"