26 lutego - Każdy-by-to-namalował. Czyli Kazimierz Malewicz

Kazimierz Malewicz "Autoportret"

Człowiek, który zmienił na zawsze malarstwo. Jego "Czarny kwadrat na białym tle" (1915) był i jest wyzwaniem dla pokoleń twórców. Jest też koronnym przykładem dla przeciwników sztuki współczesnej. Bo przecież "czarny kwadrat na kartce to każdy namalować by umiał"...

27 lutego - zabił go wybuch, unieśmiertelnił... szczygieł. Carel Fabritius

Carel Fabritius "Szczygieł" (fragment), 1654

Co można napisać o karierze artystycznej artysty, który ginie tragicznie w 32 roku życia? I zostawia po sobie tylko kilka obrazów, bo reszta spłonęła. Każdy to perła, ale... Ale kim był, co myślał, do czego dążył?

24 lutego: narkotyki, pornografia, smutek. Urodziny Witkacego

Witkacy, Autoportret, 1913

Witkacy. Ten pan jest do dziś kłopotem dla wielu Polaków wyznających bogo-ojczyźniano-narodową wizję Rzeczpospolitej. Narkoman, błazen, ekscentryk, no i postać kompletnie nie-Narodowa. Taki był obraz tego artysty, który tak na prawdę, patrzył na świat ze smutkiem, przenikliwością i śmiertelną powagą.

19 lutego: Żyd w Hitlerjugend, czyli Friedensreich R.D. Hundertwasser

Hundertwasser Haus Wiedeń

Nie mam wątpliwości, że był to jeden z najbardziej ekscentrycznych twórców XX wieku. Malarz, grafik, architekt i aktywista ochrony środowiska, którego nazwisko oznacza "Deszczowa acz spokojna kraina - Pochmurny dzień - Stubarwna woda". A do tego był zapewne jednym z niewielu Żydów służących w Hitlerjugend...

20 lutego: wskazał drogę "Charlie Hebdo" i poszedł siedzieć. Honoré Daumier.

Honore Daumier "Bankier"

Dziś urodziny ojca współczesnej karykatury i rysunku satyrycznego Honore Daumier'a. Przez cały XIX wiek utrudniał życie politykom i VIP-om francuskim. Wyśmiewając bezlitośnie ich przywary utorował drogę dzisiejszym pismom takim jak "Charlie Hebdo" czy tabloidom. No to go w końcu wsadzili za kratki.

16 lutego: Rzymianin warszawiakiem, czyli Marcello Bacciarelli

Marcello Bacciarelli, Portret Stanisława Augusta w stroju koronacyjnym, 1790

Baciarelli. Jego "Portret króla Stanisława Augusta Poniatowskiego" czy też przedstawienia królów polskich wyskakują do dziś z każdej książki o historii Polski. Dzięki niemu powstał zalążek pierwszej uczelni artystycznej w naszym kraju. Ale czy był on nowatorem?

13 lutego: malarz z miasta wódki z winogron - Jacopo Bassano

Jacopo Bassano - Miraculous Draught of Fishes 1542

Jacopo czy też jak wolą niektórzy - Giacomo, naprawdę nazywał się da Ponte (czyli jakby nasz Mostowski), a nie Bassano. Przyjął jednak jako nazwisko, nazwę swego rodzinnego miasta. Do dziś weneckie Bassano del Grappa szczyci się swoim Jacopo i jego synami.

10 lutego: Japonka w "elektrycznej sukience". Atsuko Tanaka

Atsuko Tanaka w swojej pracy "Electric dress", 1956

Dzisiaj o artystce japońskiej. Rzadko, zbyt rzadko Japonia gości na Mocnej Kulturze, a kobieca wersja Japonii to już w ogóle po raz pierwszy. Krytycy zaliczają Atsuko Tanaka (Tanakę? słabi jesteśmy w odmianie japońskich nazwisk) do artystek awangardowych. Co to znaczy? Zaraz opowiem.

9 lutego: jak chemik został rzeźbiarzem - German Cueto

German Cueto, Maska, ok. 1960

Współpracował i przyjaźnił się z wielkimi jak Jean Arp i Wassily Kandinsky. Współtworzył awangardę sztuki meksykańskiej i paryskiej bohemy. Mimo tego został prawie całkiem zapomniany za życia. Dzisiaj jedziemy do Meksyku poznać Germana Cueto.

#MojeMałeOdkrycia: Lam Siong Onn, mistrz z Malezji

Lam Siong Onn - #4 Cityscape Downtown Hong Kong  2013

"Prostota jest sednem sztuki i piękna" to motto artystyczne Lam Siong Onn'a. Odkryłem Go zupełnie przypadkowo i olśnił mnie swoimi obrazami. Urodził się w 1937, w Sarawak w Malezji. Samouk, który zmienił południowo-azjatycką scenę malarską swoimi unikatowymi pejzażami. I tymi miejskimi i tymi pokazującymi przyrodę.

Najczęściej fotografowany Amerykanin był czarny.

Frederick Douglass

Czasami odkrywamy w sieci informacje z pozoru przyprószone pyłem historii. Ale gdy zdmuchnąć ten pył, odkrywamy, że są boleśnie aktualne. Taka jest historia najczęściej fotografowanego Amerykanina II połowy XIX wieku.

Wyprzedził Lincolna

Był nim Frederick Douglass, były niewolnik, Nowojorczyk, działacz wolnościowy. Zrobiono mu 160 zdjęć. Wyprzedził prezydenta Abrahama Lincolna (drugie miejsce) który miał tylko 126 fotek. Pięknie opisuje to portal artsy.net.

Dlaczego fotografował się tak często? Nie chodziło o samouwielbienie, ale o... walkę o prawa niewolników i czarnoskórych Amerykanów (!). Douglass postrzegał bowiem fotografię jako "najbardziej demokratyczną" ze sztuk. Mawiał, że o ile kiedyś portret - obraz - mogli mieć tylko ludzie bogaci, to teraz może go mieć na fotografii nawet niewolnica z Południa USA.

Nigdy się nie uśmiechał

Głęboko wierzył w obiektywizm fotografii. Dla niego była gwarancją, że nie zostanie karykaturalnie wykrzywiony czy groteskowo narysowany. A przez to zostałaby przecież ośmieszona sprawa o jaką walczył - wyzwolenie niewolników.

"Dzięki fotografii pokazuję że jestem człowiekiem, a nie obiektem który można sprzedać lub kupić” - mówił. 

Dlatego też nigdy się nie uśmiechał na fotografiach. "Nie chcę pozostać w pamięci ludzi jako 'uśmiechnięty niewolnik". I nie został. Sztuka fotografii pomogła mu osiągnąć ważny cel.

To smutne, że cele życiowe Fredericka Douglassa, jego walka o wolność i równość, po ponad 120 latach znowu stały się aktualne. Na każdym kroku potwierdza to obecny "prezydent" USA Donald Trump i rosnący legion jemu podobnych polityków europejskich. Ciekawe kto zrobi sobie, w proteście przeciwko fali nacjonalizmu, najwięcej zdjęć?

Pełen artykuł TUTAJ a poniżej kilka ze 160 fotografii Fredericka Douglassa

Frederick Douglass, circa 1865–1880. Library of Congress. Wikimedia

Frederick Douglass, circa 1865–1880. National Portrait Gallery, Smithsonian. Wikimedia

Frederick Douglass, circa 1879. Image via Wikimedia

Frederick Douglass. Image via Wikimedia

Frederick Douglass. St. John Fisher College, Lavery Library Collection. Image via Wikimedia