poniedziałek, 17 sierpnia 2015

Art-Kalendarz 17 sierpnia: Fernand Leger - człowiek tysiąca "-izmów"


Kim był Leger? Dla szerokiego odbiorcy kryje się on wciąż w cieniu Picassa. A niesłusznie! Ten francuski malarz, grafik, rysownik, ilustrator, scenograf, ceramik i filmowiec (niezła lista!) był
jednym z najważniejszych twórców sztuki współczesnej. Zasłynął z charakterystycznych postaci wyglądających jak zbudowane z metalowych tub. Kubista, komunista, artysta i tak dalej, i tak dalej... Wykształcił legiony studentów, a jego idee i filozofia sztuki wpłynęły na artystów z całego świata. 

Jako 19-latek przyjechał do Paryża by studiować. Zaczął od rysunku architektonicznego. Pod wpływem wystawy Cezanne, którą zobaczył mając 26 lat, przeżył artystyczny wstrząs. Wynajął pracownię na modnym Montparnasse. Szybko zaprzyjaźnił sie z takimi personami jak malarze Robert Delaunay, Marc Chagall i Chaim Soutine, rosyjskim rzeźbiarzem Alexandre Archipenko czy poetą Guillaume Apollinaire. Generalnie, niezła lista znajomych.

Szukał swojej drogi artystycznej, gdy w 1909 olśnił go kubizm. Nurt stworzony przez Picassa i Georges'a Braque szybko przetworzył w swoją wariację, nazwaną "tubizmem". No bo postaci na jego obrazach faktycznie jakby z tub metalowych się składały.

paryską sielankę przerwała I wojna światowa. Pod Verdun, Leger został zatruty gazami bojowymi. Na szczęście wyszedł z tego. Wojna przyniosła dziesiątki szkiców przedstawiających uzbrojenie. Po wojnie nie mógł się uwolnić od mechanicznej wizji świata i malował "portrety" zdobyczy techniki - motorów, pociągów. W latach 20. zaczął kręcić filmy, w tym kultowy "balet mechaniczny" (1924).

Już wtedy szukał nowych form wyrazu, robiąc abstrakcyjne scenografie do baletów i witraże. Ale nie do kościołów. W końcu po II wojnie został komunistą. Zamknął wtedy komplet zawierający XX-wieczne "-izmy" jakich używał w swojej sztuce: Fowizm, Kubizm, Futuryzm, Puryzm, Neo-Plastycyzm, Surrealizm, Neo-Clasycyzm, Realism socjalistyczny.

Czy Leger był ważny dla sztuki? Dla ceniący głównie kasę, to powinien być argument ostateczny: obraz "Etiuda pour la femme en bleu" (1912/13) sprzedany został za 39.241.000 dolarów (nie pomyliliśmy ilości cyfr).

60 lat temu, 17 sierpnia 1955 odszedł  Fernand Léger, urodzony 4 lutego 1881.

Ferdynand Leger. Still Life with a Beer Mug, 1921

Fernand Leger, 1918, Dans L'Usine

Fernand Léger, 1911-1912, Les Fumeurs (The Smokers)

Fernand Léger, 1912-13, Nude Model in the Studio (Le modèle nu dans l'atelier)

Fernand Léger, Woman in Blue, Femme en Bleu, 1912,

Fernand_Leger Man_and_Woman_1921

Fernand_Léger,_c._1916

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz